Antalya’da elektronik işiyle uğraşan Levent Kontaş, iş için girip çıktığı otellerde iş boyunca kimliğine el konulunca konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu Denetçiliği Kurumuna (KDK) taşıdı. 2 yıl 4 ay sonunda kimlik fotokopisinin hukuka aykırı olduğu kararı verildi. 20 yazışmanın ardından Kontaş, lehine olan bir tavsiye kararı almayı başardı.
4 yıl önce iş amacıyla gittiği her otelde nüfus cüzdanına güvenlik noktalarında el konulması sonucu kimliğinin kaybolması veya karışması nedeniyle mağdur olan elektronik işçisi 51 yaşındaki Levent Kontaş, kamuoyunda sahte kimlikle işlenen suçların olduğunu da görünce bunu engellemeye yönelik araştırma yapmaya başladı.
Bu kapsamda, Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER), İçişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik Daire Başkanlığı ile 20’ye yakın yazışma yaptığını kaydeden Kontaş, kimlik fotokopilerinin alınması ve kimliğe el konulması gibi durumun şikayete bağlı bir suç olması nedeniyle Cumhuriyet Başsavcılığına başvuru yapması gerektiğinin kendisine bildirildiğini aktardı.
“HAKLI BULDU”
Herkesin günlük hayatında kimlik fotokopisi veya kimliğini resmi veya özel bir yere, kuruluşa bıraktığını dile getiren Kontaş, “Ben Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunmadım. Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu Denetçiliği Kurumuna 2014 yılının kasım ayında başvuru yaptım. KDK, 14’e yakın kanun maddesine atıfta bulunarak, hiçbir kurum kuruluşun nüfus cüzdanlarına el koyamayacağını bildirdi. Devlet kurumlarından müdürlük statüsünde olanlar gerekirse, kimliğin bir suretini kopyalayabilir. Ama otellerde veya güvenlik kapılarında nüfus cüzdanlarına el konulması ya da kopyalanmasını KDK, 14 maddeye dayanarak bildirdiği, kanun maddeleriyle hiçbir şekilde bu uygulamanın yapılamayacağıdır. Kararda, özel sektör dahil hiçbir yerin nüfus cüzdanlarının kopyalarını alamayacağı ve kişisel bilgilerin, yalnızca savcılık kararıyla görülebileceği belirtildi” dedi.
Nüfus Cüzdanının Alıkonulmaması:
Herhangi bir işlem nedeniyle ibraz edilen nüfus cüzdanı 1587 Sayılı Nüfus Kanununun 57. Maddesi gereğince, resmi daire ve kuruluşlar tarafından alıkonulamaz
5490 Sayılı Kanun’da Yapılan Değişikler
14/01/2016 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6661 Sayılı Kanun ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda bazı değişiklikler yapılmıştır.
“MADDE 41
(8) Kimlik kartına bu Kanunda öngörülenler dışında kayıt ve işaret konulamaz. Kimlik kartı hiçbir kişi veya kurum tarafından alıkonulamaz.
Cüzdanların alıkonulamaması
MADDE 134 – (1) Nüfus ve uluslararası aile cüzdanlarına Kanunda öngörülenler dışında kayıt ve işaret konulamaz. Bu cüzdanlar hiçbir kişi, kurum tarafından alıkonulamaz. Ancak ihtiyaç duyulan hallerde kurumlar bir suretini saklayabilir.
Karar Sayısı : 2006/11081
Ekli “Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik”in yürürlüğe konulması; İçişleri Bakanlığı’nın 28/8/2006 tarihli ve 2227 sayılı yazısı üzerine, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre, Bakanlar Kurulu’nca 29/9/2006 tarihinde kararlaştırılmıştır.
